Beperkte communicatie
De meeste patiënten zijn tot het moment van de uitvoering van de euthanasie in staat tot normale (verbale) communicatie. In een aantal gevallen kan het communicatievermogen van de patiënt door diens ziekte echter (sterk) afnemen of bemoeilijkt worden.
Daarbij kunnen uiteenlopende situaties aan de orde zijn, bijvoorbeeld:
- de patiënt kan het verzoek niet meer onder woorden brengen, maar nog wel op andere manieren communiceren (bijvoorbeeld door handgebaren, door te knikken, door in een hand te knijpen in reactie opgesloten vragen van de arts of met behulp van een spraakcomputer);
- de patiënt kan het verzoek nog wel uiten, maar niet meer beargumenteren. In al deze gevallen gaat het er om dat op basis van de uitingen die de patiënt nog wel kan doen en door diens gedrag voldoende aannemelijk wordt dat sprake is van een (gecontinueerd) verzoek. De uitingen waartoe de patiënt op dat moment nog wel in staat is, kunnen dan worden beoordeeld in samenhang met eerdere (schriftelijke) verklaringen, gedragingen of signalen van de patiënt. In de situatie waarin de communicatie met patiënt moeilijk of niet meer mogelijk is, kan een (eerder opgestelde) schriftelijke wilsverklaring in de plaats treden van het mondelinge verzoek van de patiënt.
Van belang is dat de arts zich in het geval dat er bij een patiënt sprake is van beperkte mogelijkheden in de communicatie ervan overtuigt of sprake is van een vrijwillig en weloverwogen euthanasieverzoek van patiënt. In onderstaande casus was dit het geval.
Lees oordeel 2019-76
Ondanks de beperkte mogelijkheden tot communicatie als gevolg van hersenletsel kon patiënt zijn verzoek met behulp van gebaren en geluiden duidelijk maken.
Lees oordeel 2019-85
Er was sprake van moeizame communicatie omdat patiënt niet meer kon praten. De communicatie verliep door middel van het knipperen van de ogen en het knijpen in de hand. Arts en SCEN-arts achtten patiënt (uiteindelijk) wilsbekwaam ten aanzien van zijn verzoek en hebben dit op inzichtelijke wijze onderbouwd in hun verslag.
Lees Euthanasiecode 2018: vrijwillig en weloverwogen verzoek